VCHO krijgt steeds meer vragen of een kok met een arbeidsvrije status een eigen zaak kan beginnen of mede-eigenaar kan worden. Omdat je bij een verkeerde beslissing de arbeidsvrije status kunt verliezen, zetten wij de meestgestelde vragen op een rij.
Lees de vragen hieronder of download de tweetalige PDF-bestand.
1. Ik ben een kok met een arbeidsvrije status. Mag ik zelf een zaak beginnen?
Het antwoord is in principe “Nee”. Als kok een arbeidsvrije status heeft dan houdt dat in dat deze kok geen GVVA meer nodig heeft om in Nederland in loondienst te mogen werken. De arbeid in loondienst vormt de basis van de verblijfsvergunning “arbeid vrij”. Als u dus een eigen zaak begint, dan werkt u niet meer in loondienst en loopt uw verblijfsvergunning groot gevaar. Wij kennen reeds enkele gevallen, waarbij de kok zijn verblijfsvergunning heeft verloren. Dat is natuurlijk erg jammer.
2. Moet ik aan de Immigratie en Naturalisatie dienst melden dat ik een eigen zaak ben begonnen?
Ja! Als houder van een verblijfsvergunning bent u verplicht om alle relevante veranderingen in uw persoonlijke omstandigheden aan de IND te melden. Doet u dat niet, dan wordt u dat extra verweten. Overigens komt de IND er uiteindelijk via Suwinet toch achter dat u geen salaris meer ontvangt zodat uw verblijfsvergunning dan achteraf wordt ingetrokken.
3. Kan ik in loondienst bij mijn eigen B.V.?
Het antwoord is in principe “Nee”.
Wij zeggen eerst NEE. Want als u in loondienst bent van uw eigen B.V., dan is er geen sprake van gezagsverhouding met uw werkgever. De gezagsverhouding tussen u en uw werkgever in samenhang met de betaling van het salaris, maakt dat er sprake is van arbeid in loondienst. Dit is essentieel voor het behouden van de arbeidsvrije status. De norm is dat u voor het behoud van de verblijfsvergunning “arbeid vrij” daadwerkelijk in loondienst moet werken en daarmee feitelijk minstens het minimumloon moet verdienen.
In het volgende geval, kan misschien sprake zijn van een uitzondering. Indien u daadwerkelijk in loondienst werkt en daarmee feitelijk minstens het minimumloon verdient dan kunt u daarnaast een eigen bedrijf beginnen of een aandeel kopen in een ander bedrijf. U moet dan wél bij uw werkgever blijven werken én minstens het minimumloon blijven verdienen.
Een andere mogelijkheid zou kunnen zijn is dat u een minderheids-aandeelhouder bent van een bedrijf, gewoonlijk B.V., en bij dat bedrijf arbeid in loondienst gaat verrichten. U mag dan maximaal 24% van de aandelen bezitten. Ons advies is maximaal 20% aandeel te bezitten om onduidelijkheid te voorkomen.
Als u een dusdanig klein aandeel in de B.V. bezit waardoor u geen werkelijke zeggenschap heeft dan blijft er sprake van de gezagsverhouding tussen werkgever en werknemer en mag u ook bij die B.V. in loondienst gaan werken om uw vergunning arbeid vrij te behouden. Besef wel, deze mogelijkheid is nog geen beproefde mogelijkheid dus moet in elke individuele zaak worden beoordeeld en ook voorgelegd aan de Immigratie en Naturalisatiedienst. Doet u dat niet dan kunt u uw status verliezen!
4. Kan ik als kok met een arbeidsvrije status buiten het werken in loondienst bij een restaurant, ook samen met andere koks met een arbeidsvrije status een restaurant openen? Maakt het uit voor welke rechtsvorm wij kiezen (V.O.F. of B.V.)?
Uitgangspunt is dat u daadwerkelijk in loondienst werkt en daarmee feitelijk minstens het minimumloon verdient. Alleen dan behoudt u uw verblijfsvergunning “arbeid vrij”. Daarnaast kunt u alleen of met andere personen een eigen bedrijf beginnen. De rechtsvorm van dat bedrijf is dan niet belangrijk. Wel is het verstandig is om de vorm van een B.V. te kiezen omdat er dan sprake is van een betere bescherming tegen persoonlijke aansprakelijkheid en een aandeel in een B.V. vaak ook wat makkelijker overdraagbaar is.
5. Hoe kan ik er voor zorgen dat ik geen last meer heb van deze regels en verplichtingen?
Het beste is als u een inburgeringsdiploma heeft. U kunt daarmee de Nederlandse nationaliteit aanvragen of een ander soort verblijfsvergunning. U kunt dan zonder problemen een eigen bedrijf beginnen.
6. Hoe weet ik zeker dat ik met het beginnen van een eigen zaak of het kopen van een aandeel in een zaak mijn verblijfstatus in Nederland niet in gevaar breng?
Indien u naast het werken in loondienst, een onderneming wilt beginnen, dan raden wij u aan om dit van tevoren duidelijk en schriftelijk aan IND voor te leggen. De IND zal u dan laten weten of uw plannen een probleem opleveren voor uw verblijfsstatus. Wij begrijpen dat niet iedere kok dit zelf direct met IND kan regelen. Daarom werkt VCHO samen met Advocatenkantoor Kleijweg, die gespecialiseerd is in vreemdelingenzaken. Zij kunnen dit voor u navragen bij IND, zodat u zeker weet dat u niet het intrekken van uw verblijfstatus riskeert.